Pesten

Pesten is een probleem van alle tijden en komt op veel plaatsen voor. Het is niet alleen een probleem dat op scholen speelt, maar het speelt zeker ook binnen groepen volwassenen. In de media lezen we regelmatig over de gevolgen van pesten. Duizenden mensen, waaronder een grote groep kinderen, zijn jaarlijks het slachtoffer van pesten. Maar wat verstaan we eigenlijk onder pesten? Een definitie van pesten die vaak wordt gebruikt is die van Dan Olweus:

"Iemand wordt gepest wanneer hij of zij herhaaldelijk en langdurig wordt blootgesteld aan negatieve handelingen door één of meer personen."

Pesten heeft drie kenmerken

• Er is sprake van een negatieve bedoeling.
• Het pesten vindt herhaaldelijk en over een langere periode plaats.
• Er is een machtsverschil tussen dader en slachtoffer.

Voor een buitenstaander kan het gedrag van personen die elkaar plagen of ruzie hebben er hetzelfde uitzien als bij pesten. Bij plagen echter is de intentie anders, net als de machtsverhoudingen en het tijdsverloop.

Mogelijke signalen en gevolgen

Omdat pesten vaak stiekem gebeurt en vervelend gedrag niet altijd meteen te duiden is als pesten, is signaleren soms lastig. Uitschelden of schoppen is makkelijker te signaleren dan buitensluiten of online pesten. Vaak is aan de sfeer in de groep merkbaar dat er iets speelt. Ook kan het gedrag van de persoon die gepest wordt een aanleiding zijn om na te gaan of er sprake is van pesten.

Voorbeelden van dergelijk gedrag zijn:

• vaak betrokken zijn bij opstootjes;
• vaak afwezig zijn;
• vaak met een bijnaam aangesproken worden;
• vaak klagen over hoofdpijn, buikpijn en andere vage klachten;
• plotseling slechtere resultaten halen;
• vaak alleen zijn tijdens pauzes;
• extreem reageren op kleine plagerijtjes.

Pesten als groepsprobleem

Pesten lijkt iets tussen degene die pest en degene die gepest wordt, maar ontstaat in de context van een negatieve groepssfeer. Pesten is niet iets om ‘grapjes over te maken’.

Binnenkort het vervolg op deze blogpost, geschreven door Geke Versprille!